Nieuws
Fietsstimulering levert miljoenen op, toch verdwijnen honderdduizenden fietsen in het depot
Monday 14 July, 2025
Een fiets voor iedereen is geen luxe, maar noodzaak. Uit onderzoek in opdracht van de City Deal Fietsen voor Iedereen blijkt dat de indicatieve inschatting is dat elke geïnvesteerde euro in fietsstimulering binnen vijf jaar gemiddeld 19 euro oplevert. “We weten allemaal dat fietsen gezond en duurzaam is,” aldus Monique Verhoef, programmamanager City Deal Fietsen voor Iedereen. “We zien nu ook dat het een bewezen aanpak is tegen vervoersarmoede, en bijdraagt aan het vergroten van kansen op werk en onderwijs. Fietsen is mobiliteit, maar vooral ook meedoen.”.
Projecten in Rotterdam en Zwolle
Een project in Rotterdam bijvoorbeeld, met fietslessen en een fietsenbank voor circa 1.700 deelnemers, leverde naar schatting meer dan 2,1 miljoen euro aan maatschappelijke baten op. Die winst komt uit onder andere gezondheidsvoordelen (877.000 euro), betere toegang tot werk (479.000 euro) en lagere reiskosten (418.000 euro), tegenover een investering van ongeveer 470.000 euro. De terugverdientijd: drie maanden. Het onderzoek, uitgevoerd door Decisio, is gebaseerd op vier projecten en geeft een indicatieve schatting van de opbrengsten in vijf jaar.
Ook in Zwolle zijn de opbrengsten aanzienlijk. Voor de ongeveer 70 deelnemers aan laagdrempelige fietslessen levert een eenmalige investering van 120.000 euro jaarlijks circa 180.000 euro aan maatschappelijke waarde op. In Den Haag komt de jaarlijkse opbrengst van een fietslesproject voor circa 20 deelnemers uit op ruim 60.000 euro, terwijl de kosten slechts eenmalig 2.300 euro bedragen.
Grote stappen
Toch zijn er nog grote stappen te zetten, blijkt uit onderzoek van Mobycon Meer dan één op de vijf Nederlanders fietst (bijna) nooit, en ruim één op de tien Nederlanders heeft zelfs helemaal geen fiets. In stedelijke gebieden stagneert het aandeel kinderen dat (bijna) nooit fietst rond 13 procent. Tegelijkertijd kampen zogeheten fietsbanken met wachtlijsten, terwijl gemeentelijke fietsdepots jaarlijks 350.000 weesfietsen registreren, waarvan 100.000 goede fietsen nooit worden opgehaald. Het rapport laat zien dat geen toegang tot fietsen samenhangt met moeite om plekken te bereiken en het minder vaak zien van familie en vrienden. Verhoef: “Het is schrijnend dat duizenden mensen geen fiets hebben omdat ze er geen geld voor hebben, terwijl we ze elders hebben staan. Dat is niet alleen zonde, maar ook een gemiste kans voor sociale impact en duurzaamheid.”
In 5 stappen naar een duurzaam fietsecosysteem
In Nederland is fietsen onderdeel van onze cultuur. Een deel van de mensen die geen fiets heeft en/of niet kan fietsen, kan dit zelf niet betalen of anderszins organiseren. De City Deal Fietsen voor Iedereen roept beleidsmakers op hier een rol in te nemen. Daarbij staat het fietsecosysteem centraal. Dat begint bij het inzamelen van gebruikte fietsen, deze repareren en uitdelen aan mensen die zelf geen fiets kunnen betalen. Vervolgens moet je ook veilig kunnen fietsen. Tot slot moet fietsen een vanzelfsprekend onderdeel worden van je dagelijks leven zodat je blijft fietsen. Dat alles samen vormt het fietsecosysteem: een samenhangend geheel van inzameling, opknappen, uitgeven, leren fietsen en blijven fietsen. Wat beleidsmakers, gemeenten en maatschappelijke organisaties concreet kunnen doen heeft de City Deal beschreven in de whitepaper: ‘Fietsen voor Iedereen - In 5 stappen naar een duurzaam fietsecosysteem
“Het is belangrijk dat er naast veilige fietsinfrastuctuur ook aandacht is voor het kunnen en hebben van fietsen. Zodat meer mensen de kans krijgen om daadwerkelijk gebruik te maken van onze mooie fietswegen,” aldus Verhoef.
Bron: City Deal Fietsen
Fotocredit: Björn Snelders/Brabant Partners